Factcheck
Sinds enige tijd heeft onze huiskrant een nieuwe rubriek: Factcheck. In dit artikel wordt vakkundig nagegaan of een persbericht 'helemaal waar', 'een beetje waar' of 'niet waar' is.
Zo zijn reeds verschillende nieuwsbulletins op hun feitelijkheid getest. Bijvoorbeeld dat niets zo gezond is als tuinieren, is volgens deze rubriek 'helemaal waar'. Terwijl het mij eerder stress bezorgt. Dat het 'helemaal waar' wordt bevonden dat je van verdriet kunt doodgaan, roept in mijn perceptie dan weer minder weerstand op. Verder vinden een aantal deskundigen het 'niet waar' dat de armoede stijgt door lagere minimumlonen. Maar wat vinden de mensen met een minimumloon hier zelf van? Of zo 'helemaal waar' de klimaatopwarming voor de ene is, zo 'niet waar' dat voor de andere is... .
Met andere woorden, hoe competent Factchecks ook worden gespijsd met wetenschappelijke kennis van zaken, toch overstemt eigen beeldvorming vaak de uitkomst van feitenonderzoek. Er is de neutrale werkelijkheid én er is de persoonlijke beleving van die werkelijkheid. En vaak liggen beiden 'enigszins' uit elkaar.
Een spreidstand die we niet alleen vaststellen als het gaat om nieuwsfeiten. Ook in de nabije omgeving is het nuttig om eigen waarneming te durven aftoetsen met de echtheid ervan. Want hoe feilloos maken we niet de rekening van anderen? Hoe subtiel of nadrukkelijk oordelen we niet over anderen zonder hun leefwereld echt te kennen? Of hoe automatisch vullen we niet de beleving van anderen in, tot het ongetoetste overtuigingen worden die ons met panache brengen naar de ultieme inzet van het Grote Gelijk?
En ja, ook binnen onze eigen innerlijke realiteit kan een Factcheck bijzonder leerrijk zijn. Zo brengt doemdenken ons al gauw naar een waan. Of ontstaat er angst vanuit een imaginaire wereld. Of kijken we door gebeurtenissen in het heden plots helemaal anders naar het verleden. En hoe ingebeeld zijn gedachten rond onze eigen 'moetens'. Of wat zit er werkelijk achter onze 'ça va' als men vraagt naar hoe het gaat?
Is de slotsom dan niet dat alles perceptie is? 'Helemaal waar', 'een beetje waar' of 'niet waar'? Misschien vraagt het antwoord hierop om een mindfulnessoefening: leren omgaan met de realiteit zoals ze is, moment na moment.
Pure no nonsense Factchecks :-).